Literatuur in tijden van corona, een verkenning (1)

Hoe is het met je? Ondanks de lyrische oproepen tot lezen in tijden van corona kom ikzelf daar amper aan toe. Ik snack snippers via Twitter, en boeken gaan in stukjes, heel traag. En ik vraag me af: hoe is het met de schrijvers? In Amsterdam, Nederland, de wereld? En ontstaat er al literatuur die verder gaat dan de paniekreactie? Een eerste verkenning.

1. Literatuur in het thema corona

Wytske Versteeg (zelf de auteur van Quarantaine [fragment, nu herdrukt] deed in NRC Handelsblad een voorzet. Want er is epidemie- en quarantaineliteratuur: Albert Camus’ De pest, maar ook García Márquez, Saramago.
Bob Kappen (Athenaeum Boekhandel), Joost de Vries (De Groene Amsterdammer) en Ellen Deckwitz (zichzelf) maken weer een BoekenFM-podcast, ook vooral over De pest.
Rob van Essen schreef in 2010 al een quarantaineverhaal, dat nu op zijn blog te lezen is: ‘Al die dooie baasjes’.
Vertaler Piet Schrijvers leest Lucretius voor over de pest.
Fabienne Rachmadiev bij RektoVerso over afzondering en verveling bij Joris-Karl Huysman en Ottessa Moshfegh.
Op Athenaeum.nl ben ik ook aan het verzamelen: fragmenten, recensies. Fragmenten uit Liefde in tijden van cholera en De pest volgen nog.

2. Lezen online

Iduna Paalman bekent bij De Groene Amsterdammer: ‘Omdat ik geen viroloog ben kan ik weinig wezenlijks zeggen. Ik zeg het vast: ik zeg niets.’ Om vervolgens met een prachtig gedicht van Anne Sexton te komen.
Joost Baars is op zijn blog met dagafsluitingen begonnen, hij leest gedichten in de context van corona. Hij leest goed, en het troost.

3. Voorlezen online

Bij Uitgeverij Pluim op Facebook lezen onder anderen Toine Heijmans, Hannah van Binsbergen, Lieke Marsman (ook hier bij de Volkskrant over eenzaamheid) en Maarten van der Graaff voor uit eigen werk.
Merijn de Boer leest voor uit De geur van miljoenen, onder andere ‘Wafelbakker’, dat ook in De Revisor verscheen.
De Decamerone is een quarantaineklassieker. OVT wijdde een aflevering aan de pest, waarin Arthur Weststeijn sprak over Boccaccio’s boek. Mondo en ITA dragen verhalen eruit voor, net als de mensen achter Radio de Richel.

4. Nieuwe virusliteratuur

Dit is nog wel het spannendst: gaat het iets nieuws opleveren, literatuur die de menselijke conditie verheldert, geeft het urgentie aan schrijverslevens die – stiekem – niet heel veel anders waren dan hiervoor, afgesloten van de werkelijkheid? Ik weet het nog niet. Misschien komt het hier, in ieder geval zijn er twee podia waar de eerste pogingen verschijnen:

Virusverhalen.nl, bijvoorbeeld met ouder werk van Joost Oomen en actueel van Nikki Dekker en Oscar Kocken.
Coronagedicht.nl. Dit is heel veel, het voelt als een kettingbrief over poëzie. Voor in rustiger tijden om door te bladeren.

Er is meer. Nieuwe fictie, frisse observaties.

In 2017 al schreef Dieuwke van Turenhout een quarantaineverhaal voor ons, ‘Nova’. In drie delen op de site: 1. 2. 3.
Marente de Moor schreef voor de VPRO ‘Het was het jaar van de rat’: ‘Toen in een keizerrijk ver hier vandaan een man een hap nam uit een vleermuis.’
Bij Tirade beschrijft Gilles van der Loo de kleine werkelijkheid (‘Ik nam de kinderen weer mee naar huis, waar ze Jurassic World keken terwijl ik nu.nl maar bleef verversen.’), en Menno Hartman leest Bill Bryson over virussen (‘Vreemd genoeg maakt deze informatie je milder gestemd. Zo’n eenzaam vreemd virus in een watertoren in Bradford heeft het ook niet makkelijk.’).
Walter van den Berg schrijft ‘berichten uit het einde van de wereld’ op zijn blog: werken, thuiswerken, de uiterwaarden waar hij leeft. Van den Berg heeft goede overlevingskansen, qua isolatie, en sobere, bijna onderkoelde observaties.

Bonus: Teju Cole komt vast nog met een essay, maar hij komt in ieder geval met Spotify-playlists. Nu al drie!

Suggesties? Mail ze naar kopij@revisor.nl. Binnenkort meer op onze site.